Gıda üretiminin en hassas dallarından biri olan süt endüstrisinde, hijyen standartları yalnızca tüketici sağlığı açısından değil, üretim verimliliği ve yasal uyum açısından da son derece kritik öneme sahiptir. Süt, doğası gereği bozulmaya çok yatkın bir gıda maddesidir. Bu nedenle hem işlenmeden önce hem de işleme sırasında hijyen zinciri asla aksatılmamalıdır.
Süt işleme tesislerinde hijyen; sadece yüzeysel temizlikle sınırlı olmayan, bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmelidir. Temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri, özel olarak formüle edilmiş mandıra grubu ürünleri ile yapılmalıdır. Bu ürünler, sütle temas eden tüm ekipmanları kalıntı bırakmadan temizlemeli, mikrobiyolojik yükü minimize etmeli ve üretim hattını uzun süre güvenli tutmalıdır.
SÜT ÜRETİMİNDE HİJYENİN ÖNEMİ
Hijyen uygulamaları, süt kalitesinin korunmasında temel bir rol oynar. Temizlenmemiş ekipmanlar üzerinde gelişen bakteriler, sadece sütü bozulmaya uğratmakla kalmaz; aynı zamanda:
- Raf ömrünü kısaltır,
- Süt kokusu ve tadını olumsuz etkiler,
- Yoğurt, peynir gibi işlenmiş ürünlerin kalitesini düşürür,
- İnsan sağlığı açısından risk yaratır,
- Üreticinin prestij ve gelir kaybına uğramasına neden olur.
Bu riskleri en aza indirmenin yolu; doğru kimyasallar, doğru ekipman ve doğru uygulama ile hijyen zincirini sürekli kılmaktır.
CIP TEMİZLİĞİ NEDİR VE NEDEN KULLANILIR?
CIP (Clean-In-Place), yani “yerinde temizlik”, tanklar, borular ve kapalı sistem ekipmanlarının sökülmeden otomatik olarak temizlenmesini sağlayan bir yöntemdir. Bu yöntem sayesinde hem iş gücü hem de zaman tasarrufu sağlanır, ayrıca hijyen standartlarında süreklilik elde edilir.
CIP sistemlerinde kullanılan kimyasallar iki ana gruba ayrılır:
- Asidik Temizlik Ürünleri (örn. Nitrik Asit)
- Alkalin Temizlik Ürünleri (örn. Kostik Soda - NaOH)
Bu maddeler kirin türüne göre dönüşümlü kullanılır. Yağ, protein ve kireç gibi kalıntıların etkili şekilde çözülmesi bu ürünlerle mümkün hale gelir.
NİTRİK ASİT: KİREÇ VE MİNERAL BİRİKİMLERE SON
Nitrik asit, süt ekipmanlarının iç yüzeylerinde biriken kalsiyum ve magnezyum gibi inorganik kalıntıları çözmede etkilidir. Özellikle sıcak su ve buharın yoğun kullanıldığı tesislerde kireçlenme kaçınılmazdır.
Nitrik asidin sağladığı başlıca faydalar:
- Süt taşlarının çözülmesi
- Metal yüzeylerin parlatılması
- Mikrobiyal yükün azaltılması
- CIP hattının tıkanmasını önleme
KOSTİK PAYET (SODA): ORGANİK KALINTILARA KARŞI GÜÇLÜ ÇÖZÜM
Kostik soda, özellikle süt yağı ve protein gibi organik kalıntılara karşı yüksek etkililik gösteren bir alkalin temizleyicidir. Süt işleme makinelerinde zamanla oluşan yağlı ve proteinli kalıntılar, sadece kötü kokulara neden olmakla kalmaz, aynı zamanda bakterilerin barınmasına da zemin hazırlar.
Kostik soda kullanımı ile:
- Organik kalıntılar çözülür,
- Yüzeydeki yağ tabakaları ortadan kalkar,
- Mikrobiyal gelişim engellenir,
- Gıda güvenliği artar.
DİĞER MANDIRA TEMİZLİK ÜRÜNLERİ
- Kalsiyum Klorür: Isı dengesini koruyan ve peynir üretiminde kullanılan önemli bir bileşendir.
- Hypo Klor (Hipoklorit): Etkili bir dezenfektan olup, patojen yükünü hızlı şekilde düşürür.
- Sitrik Asit: Organik kalıntıları çözmede kullanılır; aynı zamanda koku giderici etkisi de vardır.
- Potasyum Sorbat: Peynir ve süt ürünlerinde koruyucu amaçlı kullanılır.
- Peroksit Hidrojen: Köpüklü temizlikte tercih edilir; temas sonrası su ve oksijene ayrıştığı için kalıntı bırakmaz.
HİJYEN UYGULAMALARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Mandıra tesislerinde hijyen uygulamaları yapılırken yalnızca doğru kimyasalı kullanmak değil, aynı zamanda doğru uygulama yöntemine sadık kalmak da gereklidir. Aksi takdirde, ürünün etkinliği azalabilir veya ekipmana zarar verebilir.
Dikkat edilmesi gereken başlıca noktalar:
- Her kimyasal için uygun sıcaklık ve temas süresi belirlenmelidir.
- Temizlik sonrası mutlaka durulama yapılmalıdır.
- Kimyasalların konsantrasyonu ürün talimatlarına uygun olmalıdır.
- Temizlik programı düzenli olarak uygulanmalı ve kayıt altına alınmalıdır.
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALİTE, TEMİZ ÜRETİM
Süt işleme tesislerinde hijyen, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda kaliteli üretimin ve marka güvenilirliğinin vazgeçilmez bir unsurudur. Faser Kimya’nın sunduğu mandıra ürünleri; sistemli temizlik, mikrobiyal kontrol ve ekipman güvenliği gibi pek çok ihtiyacı aynı anda karşılayarak üreticilere kapsamlı bir çözüm sunar.
Güvenli üretim, temiz başlangıçla olur. Hijyen zincirinin güçlü halkası olan mandıra ürünleri sayesinde, hem tüketici memnuniyeti hem de üretim verimliliği sağlanır.
